– Czym jest własność?
– Jest to najważniejsze prawo majątkowe, ale nie absolutne. Państwo może w nie ingerować w pewnych przypadkach oraz w ściśle określonym zakresie.
Rozmowa z Krzysztofem Winiarskim, jednym z organizatorów, z ramienia Instytutu Administracji częstochowskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, konferencji naukowej “Własność i jej ograniczenia w prawie polskim”. Konferencja pod patronatem Prezydenta Miasta Częstochowy oraz przy współudziale Fundacji na Rzecz Utworzenia Uniwersytetu Częstochowskiego i Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Częstochowie odbędzie się w dniach od 25 do 27 września. Inauguracja nastąpi w Sali Sesyjnej Urzędu Miasta Częstochowy.
– Czym jest własność?
– Jest to najważniejsze prawo majątkowe, ale nie absolutne. Państwo może w nie ingerować w pewnych przypadkach oraz w ściśle określonym zakresie.
– Jaki jest cel konferencji, czyżby własność była zagrożona w Polsce?
– Chcemy podjąć dyskusję na temat granic możliwej ingerencji organu państwa w prawo własności. Zagadnienie to będziemy rozpatrywać w trzech ujęciach: ustrojowym, cywilistycznym i administracyjno-prawnym. Nakreślone zostanie również tło historyczne kształtowania się prawa własności, jego koncepcji i ograniczenia, jakim podlegało.
– Co zatem zmieniło się w prawie polskim?
– Tematyka konferencji nakłada się na zachodzące zmiany legislacyjne. Chodzi tu między innymi o nową ustawę o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nowelizację prawa budowlanego, uchwalenie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i inne. Pierwsza z wymienionych regulacji ustaliła m.in., iż z dniem 31 grudnia br. tracą ważność miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone przed 1 stycznia 1995 r. W takiej sytuacji jest Częstochowa, ale również wiele innych gmin. Plan jest bardzo ważnym aktem, wyznacza on bowiem sposób zagospodarowania nieruchomości, a w skrajnych wypadkach jego postanowienie może stanowić podstawę wywłaszczenia. Ważne jest zatem, by organ gminy, przystępując do redagowania nowego planu, nie przekroczył swoich uprawnień, przewidując regulacje naruszające prawo własności w zakresie sprzecznym z zasadami konstytucyjnymi. Inną niezwykle kontrowersyjną regulacją jest ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, która weszła w życie 16 lipca br. Jej przepisy mają wpływ na swobodę w rozporządzaniu przez właścicieli nieruchomościami rolnymi i jeszcze przed jej wejściem w życie wykazywano na sprzeczność wielu postanowień z konstytucją. Są i inne przypadki ograniczania prawa własności godne merytorycznej dysputy. Mamy nadzieję, iż konkluzje będące wynikiem dyskusji obecnych na konferencji autorytetów będą miały jakiś wpływ na kierunek orzecznictwa i stosowania prawa przez organy administracji publicznej.
– Na konferencji wystąpią sławy i znawcy prawa w Polsce.
– Konferencję zorganizowaliśmy wspólnie z ośrodkami naukowymi w Łodzi i Katowicach. Swoje referaty przedstawią takie znakomitości, jak: prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski – dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego i jednocześnie sędzia NSA, prof. dr hab. Krzysztof Skotnicki – prodziekan Wydziału Prawa i Administracji w Uniwersytetu Łódzkiego i dyrektor Instytutu Administracji WSP w Częstochowie, prof. dr hab. Anna Łabno – prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr hab. Andrzej Matan – prodziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr hab. Teresa Kurowska i inni. Ponadto w konferencji będą brali udział przedstawiciele innych ośrodków akademickich oraz sędziowie NSA.
Chcemy przy okazji konferencji zaprezentować również potencjał i możliwości naszej uczelni oraz Częstochowy jako ośrodka akademickiego. Chcemy przedstawić nasze próby budowania uczelni w formule już akademickiej – uniwersytetu. Toteż nie bez przyczyny jako instytucja współdziałająca pojawiła się Fundacja na Rzecz Utworzenia Uniwersytetu Częstochowskiego. Liczymy, że jej prezes Szymon Giżyński przybliży naukowcom i wszystkim uczestnikom konferencji działania fundacji i parlamentarzystów na rzecz utworzenia uniwersytetu w Częstochowie.
URSZULA GIŻYŃSKA