21 czerwca 2025 roku, mieszkańcy Białej Wielkiej wraz z zaproszonymi gośćmi wspólnie świętowali wyjątkowy jubileusz 680-lecia istnienia miejscowości. Wydarzenie to było nie tylko okazją do uczczenia historii, ale także do spotkania i budowania więzi wśród lokalnej społeczności.
Uroczystości rozpoczęły się od Mszy Św. sprawowanej przez księdza kanonika Henryka Młynarczyka oraz przez księdza Marcina Zdona, w intencji mieszkańców Białej Wielkiej – tych, którzy zapisali się w historii miejscowości oraz obecnych pokoleń, które kontynuują lokalne tradycje. Następnie wójt Gminy Lelów Renata Samek wraz z wicestarostą częstochowskim Janem Miarzyńskim dokonała uroczystego odsłonięcia tablicy pamiątkowej, poświęconej mieszkańcom Białej Wielkiej, którzy przez wieki z dumą współtworzyli lokalną tożsamość.
W programie jubileuszu znalazły się liczne atrakcje, które zgromadziły zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych. Na scenie zaprezentowały się dzieci i młodzież ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego im. Jana Brzechwy w Bogumiłku, Panie z Koła Gospodyń Wiejskich „Bielanki” z Białej Wielkiej, dzieci z Białej Wielkiej, Orkiestra Dęta pod batutą Pana Rafała Kamizeli oraz Zespół Folklorystyczny Ziemi Lelowskiej,
Biała Wielka
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i notowana jest od XIV wieku. Wymieniona w 1345 jako: Byala, Bala, Bala Episcopali, Byala Episcopi, Byala Groth, Biała Palatini.
W 1345 we wsi miała miejsce bitwa wojsk polskich z wojskami czeskimi zmierzającymi spod Krakowa w kierunku Lelowa, która zakończyła się klęską Czechów. Miejscowość była wsią szlachecką należącą do Męnciny ze Skrzynna syna Dziersława. W 1389 część Białej drogą zamiany za wsie Bieliny i Zychorzyn w ziemi radomskiej przechodzi we władanie biskupów krakowskich. Zamiany dokonał biskup krakowski Jan Radlica.
W 1531 miejscowość wymienił dokument sądu ziemskiego krakowskiego, który poświadczył, że trzej bracia Maciej, Piotr i Krzysztof Mijomscy zrezygnowali ze wszystkich dóbr, w tym wsi Białej, na rzecz swego ojca Andrzeja. Dobra te odziedziczyli po zmarłej babce Nawojce z Koniecpola wojewodzinie poznańskiej, wdowie po Macieju Mosińskim.
W XIX-wiecznym ,,Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego” miejscowość wymieniona jest w powiecie włoszczowskim w gminie i parafii Lelów. W 1827 roku we wsi było 48 domów, w których mieszkało 353 mieszkańców, a w 1880 roku liczba domów wzrosła do 72.
W Białej Wielkiej w XVIII w. Pałac wybudowany został Pałac Zwierkowskich i Schuetzów.
W klasycystycznym pałacu wybudowanym na planie prostokąta, zamieszkał Ignacy Zwierkowski, były konfederat barski. Jego syn Walenty, żołnierz napoleoński, po klęsce swojego wodza również zamieszkał w Białej Wielkiej. W 1852 r. pałac nabył Adolf Ludwik Schuetz, przybyły z Saksonii. W 1945 r. majątek znacjonalizowano, a w pałacu powstała szkoła. Obiekt jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzi także park, w którym znajduje się staw oraz m.in. platan, tulipanowiec. Stoi też kaplica pw. św. Anny i kilka rzeźb z XIX w. Obecnie pałac jest własnością prywatną. Niedaleko od opisanego dworu, w Bogumiłku, wznosi się dwór wzniesiony w latach 20. XX w. przez Antoniego Schütza, w którym obecnie znajduje się Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Jana Brzechwy.