Stanisław Rumianek – pedagog, kierownik szkoły, społecznik, żołnierz, urodzony w Podzamczu (pow. garwoliński) do Częstochowy przybył mając trzydzieści dwa lata. W katalogu wybitnych częstochowian, zajmuje miejsce szczególne i ważne.
BOHATEROWIE CZĘSTOCHOWY „ W KRZYŻACH I PAMIĘCI”
Tej nocy zgładzono prawdę
w katyńskim lesie,
Bo nawet wiatr,
choć był świadkiem,
Po świecie jej nie rozniesie…
Fragm. wiersza Feliksa Konarskiego „Katyń”.
Od osiemnastu lat, co roku 13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Święto ustanowione zostało dla upamiętnienia wymordowania przez Sowietów blisko 22 tys. obywateli Polski. 5 marca 1940 roku z rozkazu Stalina, władze sowieckie przystąpiły do systematycznej eksterminacji naszych rodaków. Do zbrodni doszło na przełomie kwietnia i maja 1940 roku. Egzekucje odbywały się w tajemnicy, a ofiary grzebano w masowych mogiłach w Katyniu pod Smoleńskiem, w Miednoje koło Tweru, w Piatichatkach pod Charkowem, w Bykowni koło Kijowa i w innych nieznanych miejscach. Wśród rozstrzelanych byli oficerowie Wojska Polskiego, funkcjonariusze Policji Państwowej, urzędnicy, prawnicy, lekarze, nauczyciele, profesorowie wyższych uczelni. Unicestwienie polskich obywateli miało na celu nie tylko zgładzenie części kadry polskiego wojska, lecz również zniszczenie polskości i patriotyzmu.
„Mimo koszmaru niewoli mogłem w obozie spotkać fantastycznych rodaków. Był to kwiat inteligencji polskiej, ludzie wszystkich możliwych profesji i zamiłowań” – wspominał ksiądz Zdzisław Peszkowski, jeniec obozu w Kozielsku, jeden z nielicznych, którzy uniknęli śmierci w Katyniu.
Katyń jest symbolem bestialstwa, którego dopuścili się Sowieci. Zbrodni Katyńskiej nie można zapomnieć, gdyż stała się bolesną i krwawiącą raną narodu polskiego. Poetka Alicja Patey-Grabowska pisała: „Przyłóż ucho do serca ziemi, a usłyszysz przyspieszony rytm (…)”. Ci, którzy zginęli, byli ludźmi kochającymi prawdę, oddanymi państwu polskiemu oraz stanowili elitę międzywojennej Polski. Zabiegajmy o przekaz pamięci o tamtych nieludzkich czasach, tragicznych wydarzeniach i o Ofiarach.
WSZYSTKO, CZYM ŻYŁ STANISŁAW RUMIANEK (1899-1940)
Stanisław Rumianek – pedagog, kierownik szkoły, społecznik, żołnierz, urodzony w Podzamczu (pow. garwoliński) do Częstochowy przybył mając trzydzieści dwa lata. W katalogu wybitnych częstochowian, zajmuje miejsce szczególne i ważne. Darzony był szacunkiem za postawę życiową, wiedzę merytoryczną oraz kompetencje. Od zawsze osadzony był w świecie pięknych wartości. Prowadził szeroką działalność społeczną. Codzienne obowiązki spełniał rzetelnie i z zapałem. Ludziom młodym poświęcił dużą część swojego losu.
Od śmierci podporucznika Stanisława Rumianka w Katyniu minęło już 85 lat. Jego życie przywołuje historię zarówno szlachetną, głęboką, jak i tragiczną. Obecny jest w pamięci mieszkańców Częstochowy i w przestrzeni naszego miasta.
Urodził się 10 maja 1899 roku. Z domu wyniósł nie tylko zainteresowanie nauką, ale również wychowanie zgodne z patriotycznymi tradycjami polskiej rodziny. Ukończył Państwowy Instytut Pedagogiczny w Warszawie. W kręgu jego zainteresowań znalazła się biologia, którą później wykładał w szkole.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej walczył w szeregach 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego. Należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej. Za walkę o suwerenność Ojczyzny otrzymał Medal Niepodległości. Po ukończeniu kursu podchorążych w Śremie, awansował na stopień podporucznika rezerwy piechoty i został skierowany do 27 Pułku Piechoty w Częstochowie.
Przez następne lata życie rodzinne i zawodowe Stanisława Rumianka toczyło się w mieście nad Wartą. 1 września 1933 roku objął stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Częstochowie przy ul. Żabiej w dzielnicy Zawodzie (obecnie Szkoła Podstawowa nr 22 im. Gabriela Narutowicza). Jego sumienną i pełną poświęcenia pracę cenili uczniowie, ich rodzice oraz nauczyciele. Odznaczał się odpowiedzialnością i poszanowaniem drugiego człowieka. Był otwarty na potrzeby uczniów. W miarę możliwości zawsze niósł im pomoc i wsparcie. Uważał, iż młode pokolenie powinno wzrastać w poczuciu dobra, w atmosferze życzliwości, miłości do tradycji i Ojczyzny. Dbał o edukację i wychowanie swoich podopiecznych. Stworzył wspaniały zespół pedagogiczny. Swój ważny ślad zaznaczyli nauczyciele: Natalia Jakubowska, Janina Zegadłowa, Wacława Pol, Zofia Galewska, Józef Kocurek, Kazimierz Mucha.
Podejmowane przez kierownika Rumianka działania i przedsięwzięcia były akceptowane i realizowane. Udało mu się stworzyć salę gimnastyczną, gabinety: przyrodniczy, fizyczny, artystyczny. Ważną rolę odgrywał również teatr szkolny. Pieczę nad jego funkcjonowaniem sprawowało grono pedagogiczne, a zebrane pieniądze ze sprzedaży biletów, wydatkowano na zakup podręczników i pomocy naukowych dla uczniów. Zimą na boisku szkolnym organizowano lodowisko, które cieszyło się ogromnym powodzeniem. Latem natomiast, przy placówce pojawiały się ogródki kwiatowe i warzywne, uprawiane przez młodzież. Dzięki staraniom kierownika i nauczycieli, uczniowie mieli także zapewnione nieodzowne warunki do życia.
Niezwykle cenna i wartościowa praca Stanisława Rumianka została brutalnie przerwana przez wybuch drugiej wojny światowej. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany. Do swojej rodziny i do szkoły już nie powrócił. Dostał się do niewoli sowieckiej i znalazł się w obozie jenieckim w Kozielsku. Został zamordowany przez NKWD w Katyniu.
Barbara Szymańska
Źródła:
- https://encyklopedia.czestochowa.pl
- https://sp22czest.szkolnastrona.pl
Fot. 1 Szkoła Podstawowa nr 22 im. Gabriela Narutowicza przy ul. Żabiej 1 w Częstochowie (stan obecny). Fot. BS
Fot. 2 W Szkole Podstawowej nr 22 w Częstochowie znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona podporucznikowi i kierownikowi tej szkoły Stanisławowi Rumiankowi. Została odsłonięta w 1998 roku z inicjatywy Społeczności Szkoły, Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” oraz ówczesnego Wojewody Częstochowskiego Szymona Giżyńskiego. Fot. BS
Fot. 3 Na terenie Placu Katyńskiego swój Dąb Pamięci ma m.in. podporucznik rezerwy piechoty
Wojska Polskiego, Stanisław Rumianek. Fot. BS