Majestatyczne wieńce, ogrom kwiatów i bujnej roślinności, wystawy zwierząt hodowlanych, kolorowe stoiska rozciągające się wzdłuż Alei Najświętszej Maryi Panny, zapach regionalnych pyszności unoszący się w powietrzu czy pięknie rozbrzmiewające pieśni ludowe… Tak Częstochowa oficjalnie rozpoczęła tegoroczne obchody XXXIV Krajowej Wystawy Rolniczej oraz Dożynek Jasnogórskich.
Inauguracja rolniczego święta
Uroczyste otwarcie Krajowej Wystawy Rolniczej odbyło się 6 września 2025 roku na terenie Parkingu Jasnogórskiego, za organizację której odpowiadał Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie. Mimo niesprzyjającej pogody zaintrygowani mieszkańcy miasta i regionu tłumnie zjawili się na uroczystości. Trudno się dziwić, ponieważ już od samego początku dało się poczuć klimat całego wydarzenia; na środku sceny wyeksponowany został tradycyjny wieniec dożynkowy wykonany przez członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Trębaczewa, a przybyłym gościom czas uświetniły gra Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Mykanowa pod batutą kapelmistrza Krzysztofa Witczaka oraz występ Mażoretek.
Młodzieżowa Orkiestra Dęta Mykanów z udziałem Mażoretek
Godzina 10:00. Uroczystości przewodniczył Leonard Smolarski, dyrektor Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Zaprosił on na scenę Zespół Folklorystyczny ,,Trębaczewianie”, który – wspólnie z wiceministrem rolnictwa Adamem Nowakiem – ośpiewał wieniec dożynkowy. Po tym krótkim tradycyjnym obrządku prowadzący, już oficjalnie, przywitał uczestników wydarzenia, wśród których znaleźli się przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, w tym w/w Adam Nowak, wiceminister, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Henryk Kiepura, wiceminister edukacji, Tomasz Obszański, doradca prezydenta RP ds. rolnictwa, Łukasz Kot, zastępca prezydenta miasta Częstochowy, oraz Krzysztof Smela, starosta częstochowski. Na miejscu nie mogło zabraknąć również przedstawicieli ŚODR, ARiMR (Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa) oraz innych agencji i instytucji związanych bezpośrednio z rolnictwem, weterynarią oraz zapleczem naukowym.
Tradycyjne ośpiewanie wieńca dożynkowego przez ,,Trębaczewianów” z udziałem wiceministra Adama Nowaka
Wdzięczni rolnikom
,,Bóg błogosławił, a ziemia plon wydała” – takimi słowami podsumował miniony okres żniw wiceminister rolnictwa, wyraziwszy swoją wdzięczność rolnikom. Dożynki – święto plonów – to ten czas w ciągu roku, w którym powinno się składać podziękowania i wyrazy uznania w kierunku rolników – nie tylko za ich trud włożony na roli czy za zebrane plony, ale także za kultywowanie polskiej tradycji i obyczajów, za bycie patriotami. W przemówieniach inauguracyjnych często powtarzano jak olbrzymią rolę pełni rolnik w państwie polskim; jego ciężka praca jest gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Oprócz tego zaznaczano również, że dożynki to wyjątkowy czas, w którym społeczeństwo powinno się jednoczyć mimo wyraźnych różnic. ,,Bo kiedy chleb najbardziej smakuje? Nie wtedy, gdy jesteśmy głodni. On najlepiej smakuje razem, kiedy jesteśmy zgodni” – powiedział bp Leszek Leszkiewicz, delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. Krajowego Duszpasterstwa Rolników.
Najlepsi z najlepszych
Na zakończenie oficjalnej części uroczystości inauguracyjnej organizatorzy zaplanowali wyłonienie i nagrodzenie finalistów poszczególnych konkursów wojewódzkich:
- AGROLIGA 2025 w kategoriach: Firma i Rolnik
- Statuetka Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
- ,,Bezpieczne gospodarstwo rolne 2025’’, organizowanym przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
- ,,Najlepsza agroturystyka w województwie śląskim”, organizowanym przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie
- ,,Najlepsze gospodarstwo ekologiczne w województwie śląskim”
- Nagroda Prezydenta Miasta Częstochowy dla firmy z branży rolno-spożywczej za znaczące osiągnięcia na rynku krajowym i zagranicznym oraz nowatorskie podejście do promowania Częstochowy
- Statuetka Śląskiego Ośrodka Doradztwa Religijnego za wieloletnią współpracę oraz wdrażanie innowacji w polskim sektorze agro na obszarze województwa śląskiego
Wszystkie konkursy miały na celu rozpowszechnienie najlepszych praktyk oraz innowacyjności w rolnictwie, promowanie swojego dorobku oraz nagrodzenie wszystkich tych, których działalność wyróżnia się osiąganymi efektami oraz zaangażowaniem w życie lokalnej społeczności. Ta część, choć dalej formalna, nie mogła obyć się bez radości laureatów, którzy, wywoływani na scenę, z dumą odbierali nagrody i puchary za swoje dokonania. Na sam koniec głos zabrał Leonard Smolarski, który podziękował zebranym za przybycie, ale również tym, którzy bezpośrednio byli zaangażowani w organizację tegorocznej wystawy. ,,Ja się już odmeldowuje z tej części, zgłaszam gotowość do przygotowania kolejnej edycji wystawy” – dodał dyrektor ŚODR.
Dla każdego coś innego
Po oficjalnym otwarciu nadszedł czas na zwiedzanie stoisk. Warto w tym momencie wspomnieć, że tego rodzaju impreza wystawienniczo-targowa należy do największych eventów organizowanych przez ŚODR. W tym roku zaprezentowało się ponad 400 wystawców. Mnogość stoisk oraz zaplanowanych atrakcji sprawiło, że ciężko było nie znaleźć czegoś dla siebie; organizatorzy bez wątpienia zadbali o to, by nikt z dożynek nie wyszedł znudzony (i z pustymi rękoma). Harmonogram przewidywał masę różnorodnych atrakcji takich jak wystawa zwierząt hodowlanych i drobnego inwentarza, przejazd przez centrum miasta zabytkowych maszyn rolniczych, warsztaty filcowania na mokro, warsztaty ceramiczne czy kiermasz kwiatów i krzewów ozdobnych. Wielu wystawców zachęcało odwiedzających do degustacji swoich wyrobów – w szczególności do spróbowania różnego rodzaju miodów, serów czy ryb. Wśród stoisk znalazły się też te należące do instytucji rolniczych i okołorolniczych czy podległym im jednostek badawczo-rozwojowych, w których można było poszerzyć swoją wiedzę i uzyskać informacje na interesujący nas temat.
Przyszłość folkloru niezagrożona
Godzina 17:00, Plac Biegańskiego. Ostatnie poprawki, ostatnie próby nagłośnienia. Nadszedł czas, by scenę przejęli najmłodsi pasjonaci muzyki i tańca ludowego. Czas na ,,Dziecięce Granie” – koncert folklorystyczny zorganizowany przez Regionalny Ośrodek Kultury. Wydawać by się mogło, że coś niekoniecznie ,,mainstreamowego” nie przyciągnie zbyt dużej ilości obserwatorów. Nic bardziej mylnego. W końcu mieszkańcy Częstochowy i okolic mieli niepowtarzalną okazję, aby na moment zajrzeć do niezwykłego świata folkloru i podziwiać jego magię objawiającą się im w różnych postaciach: pięknych regionalnych melodiach, energicznych układach tanecznych oraz przyciągających uwagę kolorowych strojach ludowych. A to wszystko zaprezentowane przez młodzież w imię pasji i kultywowania tradycji.
Na scenie pojawili się:
- Zespół Pieśni i Tańca ,,Przyrowskie nutki”
- Dziecięcy Zespół Ludowy ,,Mały Koniecpol”
- Zespół Folklorystyczny ,,Janowianie”
- Zespół Pieśni i Tańca ,,Ziemia Kłobucka”
- Zespół Pieśni i Tańca ,,Częstochowa”
,,Przyrowskie nutki”
,,Mały Koniecpol” wraz z opiekunką grupy Katarzyną Korgól
Po każdym występie wykonawcy otrzymywali drobne upominki z rąk dyrektorki Regionalnego Ośrodka Kultury, Małgorzaty Majer-Sętowskiej, a także zachęcali publiczność do wspólnej aktywności poprzez nauczanie jednego z ruchów choreografii.
Koncert trwał dwie godziny i bez wątpienia stanowił kulturową ucztę dla każdego uczestnika. Dał też nadzieję na to, że folklor nie odejdzie w zapomnienie zbyt szybko.
,,Janowianie”
,,Ziemia Kłobucka”
,,Częstochowa”
Tekst i zdjęcia: Dominika Szczepanik & Lena Polaczek