Z przekonywaniem o słuszności argumentów opowiadających się za właściwym odżywianiem jest mniej problemów, niż z wdrożeniem zdrowych nawyków do codziennego jadłospisu. Choć przy obecnym tempie życia trudno stosować czy nawet pamiętać podstawowe zasady, w oparciu o rozmowę ze specjalistą, dietetykiem Małgorzatą Stanior przedstawiamy wskazówki, często banalnie proste w zastosowaniu a istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Z przekonywaniem o słuszności argumentów opowiadających się za właściwym odżywianiem jest mniej problemów, niż z wdrożeniem zdrowych nawyków do codziennego jadłospisu. Choć przy obecnym tempie życia trudno stosować czy nawet pamiętać podstawowe zasady, w oparciu o rozmowę ze specjalistą, dietetykiem Małgorzatą Stanior przedstawiamy wskazówki, często banalnie proste w zastosowaniu a istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Na wstępie należy zatem wyjaśnić na czym polega zdrowe odżywianie
– Właściwy sposób odżywiania powinien pokrywać zapotrzebowanie na energię, a także wszystkie składniki pokarmowe w tym witaminy, chronić organizm i utrzymywać go w dobrym stanie. Najlepszym rozwiązaniem jest spożywanie 5 posiłków dziennie o stałych porach, co dodatkowo zmniejsza ochotę na podjadanie. Posiłki które spożywamy powinny być różnorodne, bogate w nabiał i produkty zbożowe będące źródłem energii. 3-4 razy dziennie należy spożywać owoce i warzywa, mięso natomiast traktować z umiarem, podobnie jak cukier i sól. W ciągu dnia powinno się pić minimum 2l płynów, szczególnie w upalne dni, kiedy woda z organizmu wydalana jest bardzo szybko. Nie jest prawdą, że ostatni posiłek powinniśmy zjeść do godziny 18:00, chyba że zasypiamy o godzinie 21:00, ponieważ te 3 godziny to czas optymalny dla naszego organizmu.
Gdzie znajdziemy dobre składniki, a czego powinniśmy unikać?
Składniki na które powinniśmy zwracać większą uwagę to przede wszystkim węglowodany złożone w produktach zbożowych, które odżywiają mózg czyniąc nas aktywnymi w ciągu dnia i chronią przed napadami głodu. Kolejną ważną grupę stanowi nabiał a także chude mięso i pozostałe produkty, które zawierają białko – materiał budulcowy każdej komórki w organizmie. Tłuszcz zawarty w olejach roślinnych, rybach czy orzechach wspomaga układ nerwowy, natomiast kwasy omega-3 i omega-6, które są w niewielkich ilościach wytwarzane przez organizm pomagają w walce ze złym cholesterolem i zapobiegają chorobom układu krążenia.
W miarę możliwości należy unikać produktów mających w składzie dużo „E”, oraz gotowych przypraw typu Maggi czy Vegeta zastępując je ziołami, które prócz walorów smakowych dobrze wpływają na układ pokarmowy regulując jego pracę. Co oczywiste, szkodliwe są także wszelkiego rodzaju fast foody oraz papierosy, które niszczą cerę, wspomagają powstawanie żylaków, próchnicy zębów oraz nowotworów. Produkty smażone warto zastępować gotowanymi – zdrowszymi i nie tak ciężkostrawnymi. Cukier należy spożywać z umiarem, tj. 15 g (3 płaskie łyżeczki) dziennie, wliczając to cukier ukryty w innych produktach.
Dieta a zdrowie
– Masowa zapadalność na choroby układu pokarmowego nie świadczy z całą pewnością o stosowaniu się do zaleceń lekarzy i dietetyków. Ryzyko można minimalizować, bo racjonalne odżywianie w tym przypadku równa się profilaktyce czy wspomaganiu leczenia. Odpowiednia dieta chroni nas przed przeróżnymi chorobami, nie tylko związanymi bezpośrednio z układem pokarmowym. W trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu należy uzupełniać białko, które jest niezbędne do produkcji nowych i odbudowy uszkodzonych komórek. Podczas kuracji antybiotykowej należy jednak być ostrożnym, ponieważ wbrew powszechnej opinii polecającej spożywanie jogurtów by uzupełnić poziom bakterii istnieje grupa antybiotyków, których z nabiałem nie powinno się łączyć, bo zwyczajnie przestają działać. Podobnie rzecz ma się z uzupełnianiem witamin. Należy wstrzymać się do zakończenia kuracji i wyleczenia, ponieważ stają się one pożywką dla bakterii.
Schorzenia układy pokarmowego należą do chorób cywilizacyjnych. Część z nich, np. choroby wrzodowe mają często podłoże genetyczne, jednak same predyspozycje to nie wszystko. Pomaga w tym wspomagana stresem dieta bogata w produkty tłuste, ostre a także używki.. Prowadzi także do nadkwasoty, zgagi czy zaparć, które niestety często leczone są w sposób doraźny, w konsekwencji potęgujący problem. Tabletki czy ziołowe herbatki oczyszczające prowadzą bowiem do „syndromu leniwego jelita”, które uzależnia się od bodźców pobudzających do pracy, a naturalne procesy wydalania zostają zaburzone. Warto wtedy skorzystać z naturalnych sposobów jedząc śliwki czy otręby, jeśli oczywiście pamięta się o popijaniu ich dużą ilością wody.
Dla dobra zdrowia należy wystrzegać się wszelkiego rodzaju gazetowych diet ściśle określających nasz jadłospis, a w szczególności diet monoskładnikowych. Gwarantują szybki spadek masy ciała, a przy okazji wyniszczają organizm. Przykładem może być popularna dieta Dukana obciążająca wątrobę i nerki, a także zaburzająca pracę przewodu pokarmowego. Diety powinny być dobierane indywidualnie przez specjalistę.
„Jesteś tym, co jesz”
– Znane i prawdziwe są powiedzenia: „Jesteś tym, co jesz” oraz „wyglądasz tak, jak jesz”. Gdy dieta jest odpowiednio dobrana, może poprawić stan skóry, włosów i paznokci. Wszystkie substancje wchodzące w ich skład wytwarzane są w ustroju lub ich źródłem jest pożywienie. U ludzi niedożywionych, źle odżywianych a także po niewłaściwej kuracji odchudzającej skóra starzeje się szybciej. W naturalnej kosmetyce znajdują zastosowanie preparaty sporządzone z różnych produktów spożywczych do stosowania zarówno wewnętrznego jak i zewnętrznego. Wśród nich są np. poziomki i truskawki o działaniu odtruwającym i regulującym przemianę materii, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne maliny, ujędrniające i wygładzające jabłka czy cytryny, których sok łagodzi wypryski, rozjaśnia cerę a także pomaga w leczeniu łojotoku. Warzywa, które wykazują właściwości lecznicze to np. cebula poprawiająca stan skóry i paznokci oraz wzmacniająca porost włosów, pietruszka która hamuje ich wypadanie a także antyseptyczny czosnek. Doskonale działającym lekiem dla skóry jest także napój z drożdży zaparzony z gorącym mlekiem, zawierający kompleks witamin z grupy B, D i wapń. Jest to zaledwie kilka z licznych przykładów naturalnych produktów z ich zastosowaniami.
Niektóre schorzenia skóry są powiązane ze sposobem żywienia, a co za tym idzie da się je złagodzić dobierając odpowiednią dietę. Do najczęstszych z nich należą: trądzik, łamliwość włosów i paznokci, a także rozstępy i celulit. W przypadku trądziku, zarówno pospolitego jak i różowatego niewłaściwe odżywianie odgrywa rolę predysponującą do rozwoju choroby i nasilającą objawy. Jako niekorzystne należy wskazać spożywanie dużych ilości tłuszczów zwierzęcych, potraw smażonych, ostrych, o skrajnych temperaturach a także picie alkoholu czy palenie papierosów. W diecie ważne miejsce zajmują natomiast warzywa i owoce, witaminy A i B, oraz nasiona, kiełki, kasze i drożdże. Włosy i paznokcie wrażliwe są na niedobory witamin i soli mineralnych co objawia się ich łamliwością i powolnym wzrostem. Należy zwrócić uwagę głównie na produkty bogate w witaminy A i E oraz witaminy z grupy B. Rozstępy i cellulit pogłębia nadwaga, lub też gwałtowna utrata wagi.
Gabinet Dietetyczny Dietetyka i Żywienie Małgorzata Stanior ul. Łódzka 8/12 42-200 Częstochowa www.dietetyka-stanior.pl
AG