Pierwsze tygodnie 2025 roku przyniosły fascynujące odkrycie dla miłośników historii i archeologii. Dwaj detektoryści ze stowarzyszenia INVENTUM, Rafal Proszowski i Mariusz Lampa dokonali niezwykłego znaleziska w lasach Północnej Jury. Ich poszukiwania doprowadziły do odnalezienia miecza rzymskiego sprzed blisko 2000 lat – artefaktu o ogromnym znaczeniu historycznym.
Zabytek, który natychmiast został zabezpieczony przez pracowników Muzeum Częstochowskiego, to prawdopodobnie dwusieczna spatha – broń charakterystyczna dla rzymskiej konnicy. W chwili odkrycia miecz był złamany na trzy części, co sugeruje, że mógł być elementem rytuału pogrzebowego.
Według wstępnych analiz, odnaleziony miecz może być kolejnym dowodem na obecność ludności kultury przeworskiej (Wandalów) na tych terenach w okresie wpływów rzymskich. Badacze przypuszczają, że w pradawnym borze pod Częstochową mogła odbyć się ceremonia pożegnalna, w trakcie której wandalscy wojownicy spopielili ciało poległego towarzysza, pozostawiając po sobie symboliczne przedmioty.
Nie jest to pierwszy tego typu dowód wskazujący na obecność ludności kultury przeworskiej na terenach dzisiejszej Jury Krakowsko-Częstochowskiej. W przeszłości Muzeum Częstochowskie wzbogaciło się m.in. o liczne artefakty (broń i narzędzia) odkryte w pobliżu miejscowości Mokra, grot włóczni ze Złotolasów oraz odłamki ceramiki z okresu wpływów rzymskich.
Średniowieczne skarby w cieniu rzymskiej broni
Oprócz unikalnego miecza, detektoryści natrafili również na inne cenne zabytki. Wśród znalezisk znalazł się topór oraz doskonale zachowane ostrogi pochodzące z okresu późnego średniowiecza. Wszystkie artefakty trafiły do Muzeum Częstochowskiego, gdzie poddane zostaną dalszym badaniom oraz konserwacji.
To odkrycie rzuca nowe światło na historię regionu i potwierdza, że północna Jura kryje jeszcze wiele tajemnic.
– Teraz z dużym apetytem czekamy na aktualizację naszego pozwolenia i możliwość dalszych poszukiwań a może i współpracę przy ewentualnych badaniach archeologicznych na terenie znaleziska – podsumowują panowie.
Stowarzyszenie Inventum
