Jak wygląda chodzenie po kolędzie?
Najliczniejszą grupą kolędników są tzw. Herodzi, są to mężczyźni przebrani w kostiumy wykonane z kolorowego papieru. Chodząc po domach, odgrywają scenki z przypowieści o królu Herodzie. Od Nowego Roku wszystkie domy odwiedzają z kolei Trzej Królowie, którzy za śpiewanie kolęd i wygłoszone rymowanki otrzymują pieniądze lub wódkę. Kolędnikom wręcza się również słodycze, orzechy, owoce.
Przygotowania przedświąteczne
W ramach przygotowań przedświątecznych występuje bardzo stary zwyczaj odwiedzania grobów najbliższych. Na wcześniej uporządkowanych i umytych grobach rodzina kładzie zielone gałązki i znicze.
Co podajemy na stoły?
Tradycyjnie w tym okresie przygotowujemy barszcz czerwony z uszkami lub zupę grzybową, są także paluszki z makiem, łazanki, kapusta z grzybami lub z grochem, ziemniaki, pierogi oraz tradycyjnie pieczony karp wigilijny. Nie może także zabraknąć tradycyjnego kompotu z suszonych śliwek i jabłek oraz sernika i makowca.
Przepis na uszka i pierogi.
Ciasto: 0,5 kg mąki, 1 szklanka śmietany 18% musi być z Biedronki ponieważ jest najlepsza, 1 jajko, szczypta soli
Farsz: 30 dkg kapusty kiszonej, 20 dkg pieczarek, 5 dkg suszonych grzybów, 2 średnie cebule, sól, pieprz i 3 łyżki oleju słonecznikowego
Jak przygotować ciasto?
Mąkę przesiewamy przez sito, dodajemy jajko oraz śmietanę, doprawiamy szczyptą soli i zagniatamy. Zagniecione ciasto wałkujemy na cienko. Następnie formą wycinamy koła z ciasta, nadziewamy farszem i lepimy uszka.
Jak przygotować farsz?
Kapustę kiszoną gotujemy do miękkości , po ugotowaniu odciskamy i kroimy lub mielimy na grubszych oczkach w maszynce. Pieczarki kroimy w kostkę dodajemy cebulę a następnie doprawiamy solą i pieprzem. Pieczarki z cebulą udusić do miękkości i odparować. Grzyby suszone ugotować, odcedzić i zmielić. Wszystkie składniki połączyć ze sobą i wymieszać oraz doprawić do smaku. Tak przygotowanym farszem nadziewamy uszka i gotujemy.
Smacznego.
Kolacja wigilijna
Kolacja wigilijna, rozpoczyna się tradycyjnie po pierwszej gwiazdce, stół posypywany jest sianem i przykrywany białym obrusem. Wokół stołu zbierają się wszyscy domownicy. Gospodarz, żegnając się, bierze opłatek, którym w pierwszej kolejności łamie się z gospodynią, a następnie z pozostałymi uczestnikami kolacji. Ważna jest także liczba osób przy stole. Według przesądu musi ona być parzysta. W przeciwnym wypadku, ktoś z obecnych może nie dożyć następnych świąt. Nieparzysta powinna być także liczba potraw a w czasie trwania kolacji od stołu może wstawać jedynie gospodyni. Po Wigilii wszyscy domownicy wspólnie śpiewają kolędy. Każdy
z organizatorów takiej Wigilii przygotowuje się także na niespodziewanego gościa szykując dla niego dodatkową zastawę . Ciekawym zwyczajem w Zagłębiu jest także położenie pod każdym talerzem grosza na szczęście, mającym uczynić nas bogatszym w kolejnym roku. Tak samo jak łuska karpia wigilijnego włożona do portfela.
Przesąd wigilijny
Boże Narodzenie, a szczególnie Wigilia jest przepełniona wieloma przesądami. Dla Zagłębiaków oraz mieszkańców Jury bardzo ważne jest zachowanie podczas dnia wigilijnego, ponieważ panuje przesąd „jaka wigilia, taki cały rok”. Zgodnie z tradycją, 24 grudnia należy wstać wcześniej, nie wolno nic pożyczać i oddać wszystkie pożyczone rzeczy oraz nie należy nic kupować. Podczas tych przygotowań należy też pamiętać o miłej atmosferze, ponieważ w Wigilię nie wolno się ze sobą kłócić, bardzo ważne są ozdoby, na których czele stoi choinka.
Opowiadał: Michał Pawełczyk pracownik TAURON Ciepło, Ciepłowni w Zawierciu. Pracuje na stanowisku Montera Instalacji C.O. Prywatnie pasjonat kuchni tradycyjnej i gotowania.