2 maja w jasnogórskim Arsenale otwarto wystawę „Tu zawsze byliśmy wolni. Jasnej Góry droga do Niepodległości 1882-1918”. – To są pamiątki, relikwie narodowe – podkreśla o. Jan Golonka, wieloletni kustosz jasnogórskich zbiorów wotywnych.
Ekspozycja powstała z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, według koncepcji: kustosza Zbiorów Sztuki Wotywnej Jasnej Góry o. Stanisława Rudzińskiego, o. Jana Golonki, byłego, wieloletniego kustosza jasnogórskich zbiorów wotywnych oraz Jerzego Żmudzińskiego. Ceremonii otwarcia dokonał jej abp Stanisław Gądecki, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, a zebranych gości powitał rzecznik Jasnej Góry, o. Sebastian Matecki.
Generał Zakonu Paulinów o. Arnold Chrapkowski zwrócił uwagę, że „Jasna Góra jest miejscem, w którym losy narodu nierozerwalnie związane są z Cudownym Wizerunkiem Jasnogórskiej Maryi”. Przywołał dwie wielkie postaci z naszej historii: świętego Jana Pawła II i kard. Stefana Wyszyńskiego, którzy zawsze stali na straży walki o wolność i godność człowieka i polskiego narodu. Ceremonię otwarcia uświetnił Jasnogórski Kwartet Dęty pod dyr. Marka Piątka.
Wśród eksponatów są m.in.: fotogramy z jasnogórskiego archiwum – niektóre prezentowane będą po raz pierwszy, biżuteria patriotyczna, ryngrafy, odznaczenia wojskowe z okresu II Rzeczypospolitej, pamiątki pozostawione na Jasnej Górze przez prezydenta Ignacego Mościckiego m.in. Order Orła Białego oraz jego melonik i walizka, a także pamiątki po zesłańcach Sybiru i po więźniach obozów koncentracyjnych z czasu II wojny światowej. Jednym z cenniejszych eksponatów jest oryginalna figura Matki Bożej Niepokalanej, która umieszczona została na placu przed jasnogórskim Szczytem zaraz po tym, jak usunięto stamtąd pomnik cara Aleksandra II.
Na wystawie można obejrzeć tzw. krzyżyk Olszynki Grochowskiej. Należy on do bardzo rzadkich pamiątek – zaledwie kilka podobnych znajduje się w innych kolekcjach muzealnych w kraju. Krzyżyk zrobiony jest z gałązek olszyny, a jego ramiona łączy złote okucie z wygrawerowanym napisem: „25 lutego 1831, z Olszynki”. Jest to data bitwy pod Olszynką Grochowską, do której doszło w czasie powstania listopadowego 1831 r.
Wśród pamiątek po zesłańcach są czapka i but, którego spód wykonany został ze starej, zużytej opony oraz fragment kajdan, w które zakuwani byli Sybiracy. Pamiątki obozowe to m.in. różańce wykonane własnoręcznie przez więźniów ze sznurków i z chleba. Jeden z różańców ozdobiono medalikiem. W kawałku ze szczoteczki do zębów jeden z więźniów wyrył twarz Matki Bożej.
Wystawę zrealizowali pracownicy Zbiorów Sztuki Wotywnej na Jasnej Górze: o. Cyryl Motyl, Piotr Tondyra, Artur Śpiewak, Jacek Przedpełski i wolontariusz Marek Soczyk. Można ją oglądać do końca roku. Wstęp wolny!
UG