„Maskarada historyczna: Aleksander hr. Fredro i Napoleon Bonaparte”
W tym roku mija 225. rocznica urodzin Aleksandra hr. Fredry, jednego z najpopularniejszych polskich komediopisarzy, autora popularnych dramatów, jak: „Zemsta” i „Śluby panieńskie”. Z tej okazji częstochowski Oddział Towarzystwa Historycznego im. Szembeków zorganizował na Uniwersytecie im. Jana Długosza w Częstochowie, 8 października br., dla uczniów częstochowskich szkół, studentów, doktorantów oraz wszystkich zainteresowanych życiem i twórczością tego wybitnego dramaturga, sympozjum naukowe pn. „Maskarada historyczna: Aleksander hr. Fredro i Napoleon Bonaparte”. Ideą konferencji było podkreślenie patriotycznej misji Aleksandra hrabiego Fredy, wypełnianej za pomocą pióra oraz oręża. I tu warto zaznaczyć, że Aleksander Fredro walczył u boku Napoleona Bonaparte.
Przybyłych gości powitali: prorektor ds. studenckich – dr hab. prof. UJD Grażyna Rygał i dziekan Wydziału Filologiczno-Historycznego UJD – prof. UJD dr hab. Agnieszka Czajkowska oraz organizatorzy – prezes Zarządu Krajowego Towarzystwa Historycznego im. Szembeków Władysław Szeląg (pochodzi z Częstochowy) i prezes częstochowskiego oddziału towarzystwa Ewelina Dziewońska-Chudy. Referaty wygłosili m.in. pracownicy naukowo-dydaktyczni z Instytutu Filologii Polskiej oraz doktoranci.
Słowo do przybyłych słuchaczy skierował senator Artur Warzocha – kandydat PiS na prezydenta Częstochowy. – Cieszę się, że w roku 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę możemy na częstochowskiej uczelni dyskutować o czasach, kiedy całe pokolenia walczyły o naszą niepodległość i krzewiły uczucia patriotyczne wśród młodych ludzi. Miłość do ojczyzny była kodem, z pietyzmem kultywowanym przez ówczesnych Polaków. Dzisiaj, choć nie musimy walczyć o naszą tożsamość, to wciąż jesteśmy narażeni na zewnętrzną, negatywną Polsce, propagandę. Przymusza się nas do unifikacji z innymi nacjami, do budowania wspólnej Europy. Blokuje się nam rozwój własnej Ojczyzny. To na szczęście odchodzi na margines myślenia, bo dzisiaj młodzi Polacy są dumni ze swojego kraju i bycia Polakiem. Polskość kojarzy im się z domem, pozytywnymi uczuciami, czują, że bycie Polakiem daje im poczucie siły i tożsamości – mówi senator Artur Warzocha.
Patronat honorowy nad sympozjum objęli: JM Rektor Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie prof. dr hab. Anna Wypych-Gawrońska, Senator RP Artur Warzocha oraz Prezes Zarządu Krajowego Towarzystwa Historycznego im. Szembeków w Warszawie Władysław Ryszard Szeląg.
UG
Prezes Władysław Szeląg przypomina. – W roku 1993 z okazji 200 rocznicy urodzin Aleksandra hr. Fredry zorganizowałem w Teatrze Dramatycznym im. Adama Mickiewicza w Częstochowie pierwszą sesję fredrowską wraz z wystawą mojego autorstwa pt. „Stąd nasz Ród (Szembekowie i Fredrowie)”. Aleksander hr. Fredro, autor jednoaktówki „Obrona Olsztyna pod Częstochową”, jest związany z rodem Szembeków poprzez wnuczkę Marię z Fredrów hr. Szembekowej – mówi prezes Szeląg.
Maria (1862–1937) córka Jana Aleksandra hr. Fredry i Marii z Mierów urodziła się w dworku Aleksandra hr. Fredry na Chorążczyźnie we Lwowie. Autorka książki o Aleksandrze hr. Fredrze ,,Niegdyś”, wydanej w 1927 roku w Lwowie. Autorka fraszek, satyr wierszy np. „Wiersze ulotne poetów XIX wieku”, kustosz pamiątek po swoim dziadku Aleksandrze hr. Fredrze – zgromadzonych w Rodowej siedzibie Szembeków w Siemianicach k. Kępna. Tutaj do roku 1939 znajdowały się archiwa fredrowskie, m.in. rękopisy sztuk, np. „Zemsty”, „Ślubów panieńskich” czy „Obrony Olsztyna pod Częstochową”.
– W maju 1990 roku jako Prezes Towarzystwa Historycznego im. Szembeków nadałem w Kępnie Bibliotece Publicznej imię Marii z Fredrów hr. Szembekowej. W roku 1993 zorganizowałem spotkanie historyczne w miejscowym kościele w Olsztynie pod Częstochową i wystawę pt. „Szembekowie w Dziejach Kościoła i Ojczyzny”. Wtedy w Olsztynie przypomniałem autora „Obrony Olsztyna”, dzisiaj warto tam wystawić jednoaktówkę, bowiem w roku 2018 przypada 225. rocznica urodzin Aleksandra hr. Fredry. W dawnej Bibliotece Wojewódzkiej im. Biegańskiego w Częstochowie zorganizowałem wystawę i wygłosiłem stosowny referat na temat Ojca Polskiej Komedii Aleksandra hr. Fredry. Przypomniałem, że nasz komediopisarz, najwybitniejszy polski komediopisarz, a także pamiętnikarz i poeta, był żołnierzem armii Księstwa Warszawskiego i uczestnikiem kampanii napoleońskiej. Za udział w kampanii napoleońskiej od Napoleona Bonaparte otrzymał – jako oficer – Złoty Krzyż Virtuti Militari i Legię Honorową. Z inicjatywy Towarzystwa Historycznego im. Szembeków nadano Szkole Podstawowej nr 34 w Częstochowie imię Aleksandra hr. Fredry, wcześniej dla nauczycieli i uczniów tej szkoły zorganizowałem „spotkania fredrowskie”. Aleksander hr. Fredro napisał również bajki dla dzieci jak „Paweł i Gaweł” czy „Małpa w Kapeli”. W roku 1993 w Królewskich Łazienkach w Warszawie, przy boku aktora Andrzeja Łapickiego, brałem udział w telewizyjnej Papkinadzie. Z tej okazji organizowałem cykl „spotkań fredrowskich” nie tylko po szkołach częstochowskich, ale także na terenie całej Polski. Jestem inicjatorem nadania 81 Liceom Ogólnokształcącym imienia Aleksandra hr. Fredry. W roku 2017 Towarzystwo Historyczne im. Szembeków zorganizowało dla młodzieży Festiwal Fredrowski pt. „Mocium Panie”, a także, pod patronatem Burmistrza Miasta Nowy Dwór Mazowiecki oraz Nowodworskiego Ośrodka Kultury, zorganizowano Ogólnopolski Konkurs Plastyczny pt. „Aleksander hr. Fredro w malarstwie i w rysunku”, na który swoje prace do sztuk Aleksandra hr. Fredry przysłali także uczniowie z Częstochowy. Chciałbym taki festiwal zorganizować także w Częstochowie – kontynuuje prezes Władysław Szeląg.
Obecnie Towarzystwo Historyczne im. Szembeków posiada stanowisko Rady Miasta Stołecznego Warszawy, z dnia 17 listopada 2016 roku, z okazji 140. rocznicy śmierci Aleksandra hr. Fredry, w sprawie zgody na budowę popiersia Aleksandra hr. Fredry na terenie miasta stołecznego Warszawy.
Z okazji 225. rocznicy urodzin Aleksandra hr. Fredry Zarząd Krajowy Towarzystwa Historycznego im. Szembeków 11 maja w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie zorganizował Ogólnopolską Konferencję Naukową pt. „Maskarada historyczna Aleksander hr. Fredro i Napoleon Bonaparte”. Głównymi prelegentami byli profesorowie z Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. Kolejna edycja konferencji miała miejsce w Częstochowie, 8 października 2018 roku, na Uniwersytecie Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza. Jednym z prelegentów była prof. Elżbieta Hurnik. Przedstawiła referat na temat Napoleona Bonaparte w obrazach Wojciecha Kossaka. – Napoleon był wielokrotnie pokazywany przez Wojciecha Kossaka (syna Juliusza Kossaka), który był artystą wychowanym w tradycji patriotycznej i tej tradycji hołdował. Pokazywał Napoleona pod piramidami i w czasie przeprawy przez Berezynę. Artykuł napisałam w oparciu o listy i wspomnienia Wojciecha Kossaka, w których znajdziemy relacje z pracy nad płótnami, na których pojawia się postać Napoleona Bonaparte – powiedziała „GCz” prof. Hurnik.
UG