W okresie tym Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, zbudowaną z górnojurajskich skał wapiennych, pokrywało rozległe, szelfowe morze rozciągające się w poprzek współczesnej Europy.
Znane wszystkim skały jurajskie zawierają liczne skamieniałości mieszkańców tego jurajskiego morza, takich jak: amonity, belemnity, małże, ramienionogi, ślimaki,łodziki, koralowce, gąbki oraz gady jurajskie. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują amonity oraz jurajskie gady morskie: plezjozaury, pliozaury i ichtiozaury. Na wystawie będzie można zobaczyć – pochodzące ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego – niewielkie szczątki osiągającego do 10 m długości pliozaura Thalassophonea. Zostały znalezione w latach 70. ubiegłego wieku w kamieniołomie Mirów w Częstochowie.
Wystawa zwraca także uwagę na ważne lokalizacje skamieniałości jurajskich, do których zalicza się m.in. Ogrodzieniec, Faustiankę, Gnaszyn i Zawodzie. Rola naukowa i edukacyjna kamieniołomu na Złotej Górze na Zawodziu w Częstochowie jest ogromna, ze względu na znajdujące się tutaj stanowiska szeregu ważnych gatunków i rodzajów amonitów jurajskich. Jako przykład można podać ustanowiony stąd nowy gatunek amonita, nazwany w 1887 roku przez G. Bukowskiego, Perisphinctes wartae. Liczni autorzy z całego świata odwołują się w swoich pracach do odsłoniętych tutaj skał i pochodzących stąd skamieniałości.
Zwiedzający będą mogli zapoznać się także z częścią niezwykle cennej kolekcji paleontologicznej Kontkiewiczów, pochodzącej m.in. z Jasnej Góry. Ta znajdująca się w zbiorach Muzeum Częstochowskiego kolekcja przedstawia dużą wartość ekspozycyjną i historyczną jako przykład kolekcjonerstwa pierwszej połowy XX wieku. Częstochowa i jej okolice wpisują się zatem w jurajską historię Europy.
Wystawa została przygotowana przez Muzeum Geologiczne PIG-PIB w Warszawie we współpracy z Muzeum Częstochowskim oraz prof. Andrzejem Wierzbowskim z Instytutu Geologii Podstawowej Uniwersytetu Warszawskiego – cenionym na świecie znawcą utworów jurajskich i popularyzatorem wiedzy geologicznej.
Wystawa jest otwarta od 29 marca 2019 roku w Pawilonie Wystawowym w Parku Staszica. Potrwa do 18 sierpnia br.
Kurator wystawy ze strony Muzeum Częstochowskiego:
Ewa Kaczmarzyk
Ewa Kaczmarzyk