Od 9 do 11 maja br. gościł w Częstochowie Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie, który w tym roku świętował swój dziesiąty jubileusz.
To jeden z największych i najstarszych festiwali filmowych na świecie, poruszający problemy praw człowieka, gromadzący co roku ponad 70 tys. widzów w całej Polsce. Częstochowa, jako jedno z niewielu miast, organizuje go od początku istnienia, czyli od 2003 roku. Podczas tegorocznej edycji, wyświetlono ponad 30 dokumentów, wśród nich min. zwycięzcę MFF WATCH DOCS, film „Lot Specjalny”, ukazujący życie mieszkańców i pracowników ośrodka dla nielegalnych imigrantów w pobliżu Genewy oraz „Poddam się jutro”, poruszającą historię hiszpańskiego więźnia, której towarzyszy kampania na rzecz jego uwolnienia, „Free Paco Now”. Seanse wyświetlano w budynku Wydziału Pedagogicznego AJD, częstochowskich pubach: klubie Carpe Diem, Słodko-Gorzki Cafe oraz Mr. Boston American Bar, a także w Areszcie Śledczym w Częstochowie i oddziale Zewnętrznym w Wąsoszu Górnym. Głównym organizatorem festiwalu jest Helsińska Fundacja Praw Człowieka oraz Społeczny Instytut Filmowy. W naszym mieście, za jego przygotowane odpowiada, działające przy Wydziale Pedagogicznym Akademii Jana Długosza, Studenckie Naukowe Koło Terapeutów. Jego przewodnicząca, studentka IV roku pedagogiki, Żaneta Wojtyna, opowiedziała nam o swojej przygodzie z festiwalem oraz wrażeniach z przebiegu tegorocznej edycji imprezy.
Co zainspirowało Cię do współtworzenia w Częstochowie Festiwalu WATCH DOCS?
– Moja przygoda z festiwalem rozpoczęła się dwa lata temu, kiedy wstąpiłam do Studenckiego Naukowego Koła Terapeutów. Jako nowego członka, wciągnięto mnie w jego organizację, a z czasem zostałam koordynatorem festiwalu w Częstochowie.
Kto pomagał Ci w przygotowaniu imprezy? Jak odbywała się jej organizacja?
– Jednym z organizatorów i pomysłodawców festiwalu jest Pani dr Edyta Widawska, która na Akademii Jana Długosza wykłada przedmiot prawa człowieka. Oprócz członków Koła w przygotowaniach pomagały mi także inne osoby związane z działalnością akademicką. W tym roku byli to m.in.: dr Sylwia Kita i Międzywydziałowe Koło Pomocy i Wsparcia oraz mgr Anna Kościańska, którzy zajmowali się panelami dyskusyjnymi. Organizacja festiwalu rozpoczyna w grudniu, w Warszawie na Międzynarodowym Festiwalu Watch Docs. Prawa Człowieka w Filmie. Tam rozmawiamy z naszą główną koordynatorką Panią Martą Suchnicką, oraz wymieniamy się pomysłami z innymi lokalnymi koordynatorami. Następnie w styczniu otrzymujemy listę filmów, z których wybieramy te najbardziej interesujące, które mogą zachęcić publiczność do udziału w imprezie.
Jaka idea przyświeca festiwalowi WATCH DOCS?
– Ideą festiwalu jest przede wszystkim szerzenie informacji na temat praw człowieka. Pokazanie, że w niektórych miejscach na świecie te prawa są bezustannie naruszane. Mimo tego, że filmy, panele dyskusyjne czy warsztaty nie zmienią rzeczywistości, to docierają do świadomości ludzi i pozwalają kształtować ich wyobrażenie i wrażliwość na problematykę praw człowieka.
Jakie są Twoje wrażenia z przebiegu tegorocznej edycji festiwalu? Jesteś zadowolona z efektów swojej pracy?
– Festiwal wypadł bardzo dobrze. Frekwencja była rewelacyjna. Szczególnie w czwartek, podczas paneli dyskusyjnych. Sala, w której odbywały się rozmowy była przez cały dzień wypełniona po brzegi.
Jednak większość widzów to studenci AJD, którzy uczestniczą w projekcjach w ramach zajęć. Wydaje się więc, że WATCH DOCS nie przyciąga odbiorców z zewnątrz, niezwiązanych z uczelnią.
– To prawda, większość publiczności stanowią studenci akademii. Jednak w tym roku, pojawiło się także dużo osób z Uniwersytetu Trzeciego Wieku, co nas bardzo zaskoczyło, gdyż akcja promocyjna rozpoczęła się miesiąc przed festiwalem. Na projekcjach pojawiała się także naprawdę spora liczba gości z poza uczelni m.in. młodzież z częstochowskich liceów i gimnazjów. Należy podkreślić, że filmy wyświetlane podczas festiwalu nie są kinem komercyjnym i rozrywkowym. Prawa człowieka są tematyką trudną, dlatego niewiele osób pragnie bliżej przyjrzeć się temu problemowi. Społeczność w Częstochowie chyba nie do końca gotowa jest na to, aby zaangażować się w tego typu imprezy.
Czy w przyszłym roku ponownie zamierzasz zająć się organizowaniem festiwalu?
– Co roku, w najgorętszym okresie przygotowań zarzekam się, że to już ostatnia edycja, w której biorę udział. Jednak, kiedy festiwal się kończy i przychodzi czas na podsumowanie i refleksję to dochodzę do wniosku, że póki jestem studentką AJD to zawsze będzie on wpisany w harmonogram moich studiów.
W takim razie, jak wyobrażasz sobie przyszłoroczny festiwal?
– Watch Docs na pewno pozostanie na AJD, gdyż tematyka praw człowieka jest ściśle związana z uczelnią, a w szczególności z Wydziałem Pedagogicznym. Planujemy jednak przenieść festiwal do miasta. W zeszłym roku, filmy wyświetlane były także w Kinie Studyjnym Iluzja, być może kilka dokumentów w przyszłorocznej edycji ponownie tam zagości. Jeżeli uda nam się zdobyć więcej środków, na pewno będziemy chcieli również rozszerzyć akcję promocyjną, aby zgromadzić jeszcze większą rzesze odbiorców.
Rozmawiała
Katarzyna Bielecka