Żółwia błotnego trudno pomylić z innym gatunkiem. Ma jasnożółte lub złociste plamki widoczne na pancerzu i skórze. Żółwie z północy Europy są zazwyczaj ciemniejsze od braci z południa. Niestety spotkać go
w naturalnym środowisku niezwykle trudno. Pozostały obserwacje
w ogrodach zoologicznych i teraz w specjalnie wybudowanym obiekcie
w Siewierzu, który spełnia wszystkie niezbędne wymagania aby żółwie czuły się w nim niemal jak na wolności. Oczko wodne ma maksymalną głębokość 2 m zapewniającą bezpieczne przetrwanie przez żółwie zimy, otoczenie nawiązuje do naturalnych ekotonów wodno-lądowych, obiekt jest zabezpieczony przed ewentualnym oddalaniem się żółwi oraz umożliwia prowadzenie obserwacji przez odwiedzających.
Adam Hryniewicz herpetolog z warszawskiego zoo, który prowadzi program reintrodukcji żółwi na Mazowszu podkreśla, że inicjatywa Siewierza jest cenna, bo leśnicy chcą się podjąć zadania, którego efekty będzie można obserwować najwcześniej za kilkadziesiąt lat.
– Niestety, sponsorzy wykładając pieniądze, zazwyczaj oczekują szybkiego sukcesu. Tymczasem biologia żółwia błotnego jest taka,
że potomstwa a więc pewności, że udało się przywrócić gatunek środowisku można spodziewać się najwcześniej po 18-20 latach. Tyle bowiem trwa osiągnięcie przez nie dojrzałości płciowej – mówi.
O trudnościach w introdukcji żółwia niech świadczy fakt, że w ciągu 32 lat trwania programu na Mazowszu udało się zwrócić środowisku 700 osobników.
Gady pochodzą z Warszawskiego OgroduZoologicznego i zostaną przywiezione w specjalistycznych pojemnikach transportowych.
Jeśli uda się znaleźć miejsce do naturalnej introdukcji żółwia błotnego w Nadleśnictwie Siewierz, rozpoczną się starania o pozyskanie kolejnych osobników.
Grzegorz Cekus, nadleśniczy Nadleśnictwa Siewierz pytany dlaczego akurat zainteresował się żółwiem odpowiada pół żartem, że to idealne zwierzę.
– Spokojne, niekłopotliwe z punktu widzenia gospodarki leśnej.
Nie wchodzi w szkodę rolnikom, nie niszczy upraw i co najważniejsze
nie przenosi ASF. Dlatego bezpiecznie możemy w najbliższy piątek
9 sierpnia dokonać wypuszczenia żółwi publicznie, zapraszając nie tylko przyrodników, leśników czy media ale także mieszkańców – śmieje się.
Arkadiusz Wojciechowicz, dyrektor RDLP w Katowicachmówi,
że introdukcja żółwia błotnego, to niejedyny przykład, że w lasach prowadzona jest zrównoważona gospodarka oparta na doświadczeniu
i wiedzy eksperckiej leśników.
– Z dużą troską podchodzimy do gatunków cennych i zagrożonych, chroniąc istniejące i tworząc dla nich nowe siedliska – mówi. Przypominając jednocześnie, że np. do lasów Nadleśnictwa Katowice, po stu latach,wróciłpuszczyk uralski.
– Jego populację w Europie ocenia się na 600 – 800 par lęgowych.
W Nadleśnictwie Brzeg leśnicy przy współpracy z Komitetem Ochrony Orłów zamontowali platformę lęgową dla rybołowa. Liczebność tego gatunku w Polsce nie przekracza 40 par lęgowych. Zdecydowana większość ptaków występuje na Pojezierzu Mazurskim i na pograniczu Wielkopolskim z Pomorzem, ale my też już od dwóch lat możemy nim się chwalić – dodaje.
Warto dodać, że np. orzeł bielik, jeszcze kilkanaście lat temu rzadki na terenie Śląska i Opolszczyzny dziś występuje na całym obszarze.
Obiekt ekspozycyjny żółwia błotnego zlokalizowany jest
w zamkniętym terenie przy nowo odrestaurowanym Ośrodku Edukacji Leśnej Nadleśnictwa Siewierz.
Adres: 42-470 Siewierz, ul. ul. Łysa Góra 2.
Kontakt do gospodarzy projektu:
Piotr Lepiarczyk
603603272
piotr.lepiarczyk@katowice.lasy.gov.pl
Grzegorz Cekus
32 674 29 58
grzegorz.cekus@katowice.lasy.gov.pl
Miejsce eksponowania okazów minimalizuje, a nawet wyklucza możliwe zagrożenia dla innych gatunków.
Obiekt powstał staraniem Nadleśnictw Siewierz, Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach, ZOO Warszawa.
Program sfinansowany został ze środków Nadleśnictwa Siewierz.
Żółw błotny (Emysorbicularis)
• Długość pancerza: 12 – 38 cm (rzadko jednak przekracza 20 cm)
• Masa: ok. 1 kg
• Długość życia: 40-60 lat. Niektóre źródła mówią, że nawet ponad 100 lat, ale tak naprawdę trwa weryfikacja tych danych.
• Samce dojrzewają wcześniej od samic i zazwyczaj są od nich mniejsze.
• Gatunek od 1996 r. na czerwonej liście IUCN a w polskiej Czerwonej Księdze od 2001 r.
• Największe ostoje tego gada w Polsce to:
Sobiborski Park Krajobrazowy – rezerwat przyrody Żółwiowe Błota;Poleski Park Narodowy, Drawieński Park Narodowy, Park Narodowy „Bory Tucholskie”, Kozienicki Park Krajobrazowy, Zaborski Park Krajobrazowy, Puszcza Augustowska, rezerwat przyrody Jezioro Orłowo Małe, Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka, Puszcza Rzepińska – Ilanka, okolica Chojnika w powiecie ostrowskim oraz okolice Szczecina, rezerwat przyrody „Ostoja Żółwia Błotnego” gm. Osieczna koło Leszna i rezerwat Przyrody „Borowiec” gm. Przyłęk, a także u ujścia rzeki Drwęcy do Wisły (okolice Torunia).
Na stałe monitorowanych jest 10 stanowisk w Polsce
• W 2002 r. wydano dwie monety okolicznościowe o nominałach
2 i 20 zł z serii: Zwierzęta Świata, na których awersie widnieją wizerunki żółwia błotnego. Dwudziestozłotówkę wybito w srebrze.
r