ADAM GRZYMAŁA SIEDLECKI (1876 – 1967)


Przebywali w Częstochowie

Ur. 29 stycznia 1876 w Wierzbnie k. Miechowa. Krytyk literacki i teatralny, prozaik, dramatopisarz. Używał wielu pseudonimów, m.in. Quis, Maus, Franciszek Wierzbiański, Jan z Marnowa. Ojciec był uczestnikiem Powstania Styczniowego, toteż tradycje patriotyczne w rodzinie były silne. Nauki pobierał w Szkole Wawelberga i Rotwanda w Warszawie (1894-1896). Za uczestnictwo w nielegalnych organizacjach samokształceniowych był aresztowany w 1896 i odsiadywał karę w Cytadeli. Po zwolnieniu rozpoczął studia matematyczne i humanistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przez pewien czas przebywał we Włoszech. W Krakowie współpracował z wieloma czasopismami. W miesięczniku “Młodość” zadebiutował utworem “Niewolnicy krwi” (1899). W redakcji “Życia” pracował od 1898. Współredaktor “Głosu Narodu”, gdzie pisywał w latach 1902-1904. Wiele publikował w “Czasie” (1906-1912), a także w pismach warszawskich, lwowskich i poznańskich. W latach 1901-1903 jako wykładowca prowadził działalność oświatową na Uniwersytecie Ludowym. W 1911-1912 odbył podróże do Anglii, Szwajcarii i Francji. Pełniąc kierownicze role w teatrach zawsze dążył do wystawienia repertuaru polskiego. W 1905 był współzałożycielem w Krakowie Teatru Ludowego. W latach 1906-1911, jako kierownik literacki krakowskiego Teatru Miejskiego (później im. J. Słowackiego), którego w tym czasie dyrektorem był Ludwik Solski, realizował program, zgodnie z założeniami Stanisława Wyspiańskiego. Najczęściej preferował utwory J. Słowackiego, A. Fredry, A. Nowaczyńskiego, L. Rydla, K. H. Roztworowskiego, L. H. Morstina. 1916-1918 Grzymała Siedlecki był dyrektorem teatru im. Słowackiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości brał czynny udział w życiu politycznym. Po 1926 r. występował przeciw rządom sanacyjnym. Od 1918 do 1921 (z przerwą 1920), był współredaktorem “Tygodnika Ilustrowanego”. W latach 1920-1939 współpracował z “Rzecząpospolitą” i “Kurierem Warszawskim”. Przez kilkanaście lat mieszkał w Bydgoszczy. Podczas okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie, w której został aresztowany i osadzony (1942-1943) na Pawiaku. Po opuszczeniu więzienia zamieszkał w Bielanach k. Grójca. Tam kontynuował pracę literacką. Po zakończeniu wojny wykładał w bydgoskiej Szkole Dramatycznej od 1945, został jej dyrektorem do 1948. Za swą twórczość został uhonorowany Złotym Wawrzynem PAL (1937), odznaczeniem im. Pietrzaka (1964) i nagrodami miasta Bydgoszczy i województwa bydgoskiego. W tworzonej przez siebie literaturze stosował różne formy, począwszy od recenzji po felietony, szkice i eseje. Znaczącą pozycją dla historii teatru jest praca “Świat aktorski moich czasów” (1957). Siedlecki zyskał sławę niezrównanego stylisty, pisał wzorową polszczyzną, stosując dla osiągnięcia subtelnych odcieni znaczeniowych, obok rzadkich starych wyrazów, neologizmy słowotwórcze”. Zmarł w Bydgoszczy 29 stycznia 1967, przeżywszy 91 lat. W Miejskiej Bibliotece w Bydgoszczy zorganizowano izbę muzealną, utrwalającą w ten sposób pamięć o Siedleckim.
Pobyt w Częstochowie. “Goniec Częstochowski” nr 94/1908 poinformował, że na zaproszenie 41 koła wpisu szkolnego przy pensji p. Gorzteckiej (ogólnokształcącej prywatnej szkoły żeńskiej) “…przybył do Częstochowy z Krakowa Grzymała Siedlecki w celu wygłoszenia odczytu w dniu 4 kwietnia 1908 r. w związku z przypadającą setną rocznicą urodzin poety Juliusza Słowackiego”.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *